Porady ogólne
PORADY I INSTRUKCJE
a) porady ogólne
Szanowni Państwo
Jedną z ważniejszych funkcji współczesnego państwa jest zapewnienie obywatelom warunków ochrony przed potencjalnymi i realnymi niebezpieczeństwami związanymi z występowaniem klęsk żywiołowych, terroryzmu (bioterroryzmu)i innych podobnych zdarzeń, powodowanych postępem cywilizacyjnym lub działalnością człowieka, a także wynikających z działań zbrojnych. Prawo do ochrony przed wszelkimi zagrożeniami wynika z ukształtowanych przez cywilizację i przyjętych za powszechnie obowiązujące norm zwyczajowych i prawnych, których podstawowym celem jest umożliwienie człowiekowi realizacji jego najważniejszego prawa naturalnego – prawa do życia, a społeczeństwom i narodom – prawa do przetrwania. Tworzone są i doskonalone lokalne, krajowe i międzynarodowe systemy ochrony ludności przed możliwymi zagrożeniami czasu pokoju i wojny. Ich zadania związane są przede wszystkim z przeciwdziałaniem niebezpiecznym zdarzeniom: wczesnym ich wykrywaniem, przedsięwzięciami zapobiegawczo – ochronnymi, ostrzeganiem, alarmowaniem, izolowaniem rejonów zagrożonych, organizowaniem ewakuacji, podejmowaniem działań ratowniczych, udzielaniem poszkodowanym koniecznej pomocy medycznej oraz usuwaniem destrukcyjnych skutków zdarzeń.
Huragany, śnieżyce, powodzie spowodowane rozlaniem rzek, nawalne ulewy powodujące krótkotrwałe, lecz gwałtowne powodzie, skażenia toksycznymi środkami przemysłowymi, pożary przestrzenne, blokowe i inne klęski żywiołowe, to nieszczęścia, które mogą dotknąć ludność naszej gminy. Mogą one wystąpić w różnych postaciach i rozmiarach. Większość jest powodowana przez zmienne warunki pogodowe. Część z nich jest przewidywalna, ale większość ciągle nas zaskakuje.
Chociaż katastrofy naturalne i awarie techniczne nie są zjawiskami, o których chętnie się czyta, to jednak wskazane jest wiedzieć więcej na ich temat. Skutki owych zjawisk mogą wywoływać ciekawość, a nawet dreszczyk emocji, ale pod warunkiem, że nie dotyczą nas – warto sobie to uświadomić. Dlatego wiedza o tych zjawiskach powinna pomóc zrozumieć zagrożenia i przygotować się na wypadek ich wystąpienia. Pamiętajmy, że w początkowej fazie wystąpienia klęski żywiołowej będziesz zdany na ogół wyłącznie na siebie.
PROCESOWI ZAPOZNAWANIA SIĘ Z POSTĘPOWANIEM W WARUNKACH RÓŻNYCH ZAGROŻEŃ DALSZEJ CZĘŚCI PORADNIKA NIECHAJ PRZYŚWIECA ZNANA SKĄDINĄD ZASADA: „NAUCZ SIĘ LICZYĆ I LICZ NA SIEBIE”. OZNACZA TO, ŻE NIE BĘDZIESZ CZUŁ SIĘ ZAGUBIONY I BEZRADNY W SYTUACJI KRYZYSOWEJ. UMIEJĄC POMÓC SOBIE, POMOŻESZ TAKŻE INNYM W POTRZEBIE I WICE WERSA.
Wyposażenie na czas klęski żywiołowej
Każda rodzina powinna mieć przygotowane podstawowe wyposażenie na czas klęsk żywiołowych. Podczas katastrof może wystąpić brak elektryczności, gazu, wody itp. Możliwe jest też, że warunki uniemożliwiają opuszczenie domu przez wiele dni. Przygotowane zawczasu wyposażenie ułatwi przetrwanie tego trudnego okresu. Co prawda, w wielu przypadkach liczy się każda wydana złotówka, ale o bezpieczeństwo warto zadbać chociaż w podstawowym zakresie.
Wyposażenie powinno zawierać:
- żywność: mięso owoce i warzywa w puszkach; puszkowane soki, mleko i zupy, cukier, sól i przyprawy, wysokokaloryczne pożywienie (witaminy, słodycze, żywność dla niemowląt i ludzi starszych, krakersy, suchary, ekstrakty kawy i herbaty) - zapas na okres 3 - 5 dni przechowywać w chłodnym i suchym miejscu;
- woda: wodę należy zgromadzić najlepiej w plastikowych pojemnikach w ilości 4 - 5 litrów na osobę na okres 3 - 5 dni, wliczając wodę do utrzymania podstawowych zasad higieny (woda powinna być odkażona, np. wybielaczem do prania o stężeniu 5,25 % w ilości 1 kropla na litr wody);
- odzież i rzeczy do spania: każdy domownik powinien posiadać 1 zmianę bielizny, odzieży i butów, a dodatkowo okrycie przeciwdeszczowe, ciepłą bieliznę, koc lub śpiwór;
- apteczka pierwszej pomocy: gaza, sterylne bandaże, w tym elastyczne, taśmy przylepne, nożyczki, chusta, trójkątna, termometr, środki aseptyczne, środki przeciwbólowe, aspiryna, środki przeczyszczające, węgiel aktywowany, mydło, rękawice gumowe oraz zapas lekarstw na przewlekłe choroby członków rodziny;
- przybory i narzędzia: turystyczny zestaw do gotowania, radio na baterie, latarki, zapasowe baterie, nóż wieloczynnościowy, zapałki, przybory do pisania, przybory do higieny, plastikowe pojemniki, papier toaletowy, przybory do szycia – zestaw powinien być zgromadzony w jednej np. szufladzie (najlepiej spakowany w okresie narastania zagrożenia) i gotowy do zabrania.
Zabezpieczenie domu
Możliwości zabezpieczenia domu są bardzo ograniczone i wiążą się z dużymi kosztami. Można jednak wykonać przedsięwzięcia profilaktyczne, które zmniejszą do minimum ryzyko strat.
Do takich przedsięwzięć należą:
- przeniesienie wartościowych przedmiotów na strych lub wyższe piętro;
- zamontowanie tablic bezpieczników i liczników możliwie jak najwyżej;
- ubezpieczenie w towarzystwie ubezpieczeniowym;
- stworzenie systemu pomocy sąsiedzkiej.
Zapobieganie wypadkom
Nie pozwalaj dzieciom bawić się w pobliżu maszyn, nie sprawiaj im wątpliwej „frajdy” sadowiąc do kabiny pracującej maszyny, urządzając przejażdżki, pozwalając prowadzić w polu itp. To praktyki, które kształtują wysoce niepożądane nawyki prowadzące najkrótszą drogą do wypadku, a dalej – do kalectwa lub śmierci dziecka.
Nagły wypadek może się zdarzyć nawet w najbezpieczniejszym miejscu i wśród najbardziej odpowiedzialnych osób. Tę możliwość można zmniejszyć do minimum, jeśli będziemy pamiętać o kilku praktycznych uwagach przedstawionych poniżej. Pamiętajmy, że najczęstszymi ofiarami nagłych zdarzeń są dzieci i ludzie w podeszłym wieku, dlatego zwracajmy szczególną uwagę na miejsca, w których zwykli przebywać.
Zachowanie się w miejscu wypadku
Zalecenia ogólne:
- Oceń ogólną sytuację. Sprawdź, ilu jest poszkodowanych? Kto jest w najcięższym stanie? Pamiętaj, że najgłośniej narzekający może wymagać najmniejszej pomocy w odróżnieniu od cierpiącego w ciszy. Oceń, czy nie ma zagrożenia wystąpienia dodatkowego niebezpieczeństwa, np. wybuchu czy pożaru.
- Spróbuj wstępnie rozpoznać przyczynę dolegliwości poszkodowanego. Czasami jest to bardzo proste, np. w przypadku rany głowy. Często jednak jednoznaczna ocena bywa trudna, ponieważ osoba wymagająca pomocy jest omdlała lub nieprzytomna.
- Jak najszybciej zorganizuj pomoc i w razie potrzeby wezwij odpowiednie wyspecjalizowane służby ratownicze. Zazwyczaj potrzebna jest pomoc pogotowia ratunkowego. Jeżeli tak jest, poproś o pomoc „gapiów”. Czasami możesz być jedną osobą, która jest w stanie jako pierwsza podjąć czynności ratujące czyjeś życie, jeszcze przed przybyciem kwalifikowanej pomocy.
- Jak najszybciej udziel niezbędnej pomocy z wykorzystaniem dostępnych środków. Zakres czynności może być różny – od zwykłej rozmowy i obserwacji chorego, aż do konieczności tamowania poważnego krwotoku. Pamiętaj, że ofiara zdarzenia może cierpieć z powodu więcej niż jednej przyczyny, dlatego zajmij się najpierw najpoważniejszym urazem.
W domu
Zalecenia ogólne:
- do maszyny nigdy nie podchodź będąc pod wpływem alkoholu,
- nie pozostawiaj odkrytych przewodów elektrycznych, porozrzucanych w bezładzie niebezpiecznych przedmiotów i narzędzi, słowem – unikaj niedbalstwa i niechlujstwa w swoim otoczeniu i ucz innych poprawnych zachowań,
- zwracaj uwagę, aby brzegi wykładzin, dywanów lub innych przykryć podłogowych nie odstawały od podłoża,
- pamiętaj, aby wszystkie schody i korytarze były dobrze oświetlone i zaopatrzone w poręcze wszędzie tam, gdzie to jest konieczne,
- zabezpieczaj nie używane gniazdka elektryczne (np. zatyczką),
- przechowuj alkohol, naczynia szklane, płyny trujące itp. w bezpiecznym miejscu,
- upewnij się, że szklane drzwi są dobrze widoczne.
W kuchni:
- nie pozostawiaj odkrytych przewodów elektrycznych,
- naczynia stawiaj tak, aby ich rączki nie wystawały,
- osłaniaj piekarnik,
- nie stawiaj garnków, patelni ani innych naczyń na brzegu kuchenki, piekarnika lub blatu roboczego (w zasięgu dziecka),
- wszystkie środki czystości przechowuj w pojemnikach niedostępnych dla dzieci (np. specjalny rodzaj zamknięć),
- zaopatrz się w odpowiednią gaśnicę lub koc gaśniczy, środki przeciw oparzeniom, opatrywania ran itp.
W łazience:
- wszystkie leki itp. przechowuj w miejscu niedostępnym dla dzieci i w specjalnych pojemnikach,
- brodzik prysznica powinien być wyposażony w uchwyt do trzymania się i wyłożony matą przeciwślizgową,
- nie napełniaj wanny wyłącznie gorącą wodą, nie pozostawiaj bez nadzoru odkręconych kranów,
- nie używaj w łazience urządzeń elektrycznych zasilających z gniazdek, sprawdź, czy maty przeciwpoślizgowe nie przesuwają się po śliskiej podłodze łazienki.
W garażu, ogrodzie i na drodze
- Przy zmianie zawartości pojemnika z chemikaliami zawsze dobrze go znakuj. nie używaj naczyń po napojach ani innych o kruszącym wyglądzie do przechowywania chemikaliów,
- wszystkie potencjalne niebezpieczne substancje, np. farby, rozpuszczalniki, paliwo, środki czystości, przechowuj w bezpiecznym miejscu, najlepiej wysoko nad ziemią,
- zamontuj wyłączniki lub odpowiednie bezpieczniki na wszystkich przedłużaczach sieciowych wykorzystywanych do zasilania narzędzi warsztatowych lub ogrodowych,
- nie pozostawiaj narzędzi, zwłaszcza wideł, lin, nożyc, pił do cięcia i in. w nieładzie,
- nie kuś losu pozostawiając klucze w stacyjkach urządzeń mechanicznych, np. samochód, kosiarka itp.,
- wykorzystuj wszelkie zamontowane blokady zabezpieczające przed nieumyślnym otwarciem drzwi przez dziecko w czasie jazdy samochodem,
- pilnuj, aby wszyscy pasażerowie mieli zapięte pasy bezpieczeństwa,
- przed otwarciem drzwi zawsze upewnij się, że z tyłu nie nadjeżdża inny samochód. jeżeli natężenie ruchu jest duże wychodź przez drzwi po przeciwnej stronie,
- zanim ruszysz upewnij się, że ani przed, ani za samochodem nie ma nikogo, zwróć szczególną uwagę na dzieci, które mogą się bawić np. w chowanego.
Zalecenia ogólne
- nie pozwalaj na zabawy i gry poza miejscami wyznaczonymi do tego celu,
- zapewnij dzieciom edukację, odpowiednią do ich wieku na temat bezpieczeństwa i zachowania na drodze,
- nie jedz i nie dotykaj nieznanych lub podejrzanie wyglądających potraw i przedmiotów,
- bądź ostrożny mając do czynienia z psami lub innymi zwierzętami nawet, jeżeli wydają się przyjaźnie nastawione,
- powiedz dzieciom, jak mają się zachować w rozmowach z obcymi, jak reagować na propozycję poczęstunku, spaceru lub przejażdżki z ich strony,
- jeżeli zamierzasz wybrać się w dalszą podróż, to staraj się do niej odpowiednio przygotować,
- poinformuj rodzinę lub znajomych o planowanej trasie podróży i spodziewanym czasie swojego powrotu.
W czasie wakacyjnego wypoczynku
- jeżeli wakacje zamierzasz spędzić w innym rejonie Polski lub poza jej granicami, przed wyjazdem zapoznaj się ze specyfiką miejscowego klimatu, zagrożeniami i zaleceniami w zakresie przygotowania siebie i rodziny, w tym zaopatrzenia w środki i materiały niezbędne do właściwego funkcjonowania w planowanym miejscu pobytu,
- rozważnie korzystaj z kąpieli słonecznych,
- unikaj skoku do wody po uprzednim opalaniu lub uprawianiu sportu, zaoszczędzisz sobie tzw. szoku termicznego, prowadzącego często do nagłego zgonu,
- poza piaszczystą plażą chodź w klapkach (obuwiu),
- nie dotykaj zwierząt, zwłaszcza ryb, jeżowców i meduz. Mogą one czasami użądlić lub poparzyć nawet, jeżeli (w Twojej ocenie) są martwe lub nieszkodliwe,
- jeżeli uprawiasz jakiś sport lub po prostu korzystasz z ruchu, noś odpowiedni do tego ubiór, a duży wysiłek poprzedzaj rozgrzewką,
- miej przy sobie krem do opalania z filtrem ochronnym, preparaty przeciw ukąszeniom owadów, leki na wypadek niestrawności i inne podobne, mogące się przydać preparaty.
