Powódź

POWÓDŹ

Powódź najczęściej rozumiemy jako wylanie rzek w wyniku przerwania wałów, spowodowane szybkim przyborem poziomu wody i przekroczeniem tzw. stanów alarmowych. Prowadzi do zalania terenów zamieszkałych i uprawnych, a w konsekwencji – powoduje straty i szkody, połączone często z ofiarami w ludziach. Zjawisko to jest groźne najczęściej w okresach wiosennych i jesiennych (szybkie topnienie dużej ilości śniegu, oraz długotrwałe intensywne opady deszczu).

            Należy stwierdzić, że Gmina Ełk z punktu widzenia ewentualnej powodzi spowodowanej wystąpieniem rzek z koryta i rozlaniem znajduje się w szczęśliwym położeniu. Oznacza to, że nie jest położona na terenach zagrożonych szczególnie przez powódź, chociaż ewentualności jej wystąpienia wykluczyć nie należy zwłaszcza teraz, w okresie nasilających się anomalii pogodowych będących efektem globalnego ocieplenia.

            Dla gminy Ełk (i nie tylko) niebezpieczeństwo stanowi tzw. powódź nawalna, powstała wskutek oberwania chmury (gwałtowny krótkotrwały opad wielkiej ilości deszczu) lub długotrwałych obfitych opadów.

Przed wystąpieniem powodzi

• przygotuj się do powodzi zanim ona Ciebie zaskoczy,
• gdy znajdziesz się na obszarze objętym powodzią uzgodnij z domownikami sposoby porozumiewania się w razie rozdzielenia. Najlepiej przekazujcie informacje o swoim miejscu pobytu wspólnym znajomym lub rodzinie zamieszkałej poza terenem objętym (zagrożonym) powodzią,
• zapoznaj się z powodziowymi sygnałami ostrzegania i alarmowania. Zazwyczaj jest to dźwięk syreny alarmowej, gong lub bicie dzwonów kościelnych, a także komunikaty głosowe z wykorzystaniem systemu ostrzegania i alarmowania ludności gminy.
• machając kolorową flagą lub kawałkiem materiału możesz poprosić o pomoc (flaga biała – chcesz opuścić miejsce w którym jesteś; flaga czerwona – prosisz o żywność  i wodę; flaga niebieska – prosisz o pomoc medyczną),

• poznaj podstawowe pojęcia, związane z zagrożeniem powodziowym,
• pogotowie przeciwpowodziowe wprowadza się, gdy poziom wody w rzece wzrasta do poziomu ostrzegawczego i nadal się podnosi.

Alarm powodziowy ogłasza się, gdy poziom wody zbliża się do stanu alarmowego.

Uświadom sobie, czy:

• nie mieszkasz w obniżeniu terenu, a więc miejscu zagrożonym (zalewowym),
• występowały w przeszłości przypadki zalania terenu i znajdujących się tam budynków,
• zostały podjęte (jakie) kroki zapobiegające możliwości zalania terenu, lub szybkiego odprowadzania gwałtownego przyboru wód podczas powodzi nawalnej,
• w razie zalania terenu (powodzi), zalania piwnic i innych pomieszczeń jesteś przygotowany do funkcjonowania w warunkach czasowego odcięcia od pomocy z zewnątrz,
• zapewniłeś sobie warunki do ograniczenia do minimum możliwych strat materialnych.

Nie powielaj powiedzenia „mądry Polak po szkodzie”. Ubezpiecz siebie i swój dobytek – w razie tragedii odszkodowanie zawsze pomoże Ci „stanąć na nogi”. Jeśli zagrożenie powodziowe stanie się realne, zaopatrz się w przydatny sprzęt: latarki, radioodbiornik bateryjny + zapasowe baterie; inne źródła światła (świece, lampy naftowe, zapałki, zapalniczki).

Przygotuj się tak, aby być samowystarczalnym przez okres 3 dni i zdolnym do pomocy sobie i innym. Poproś krewnych lub znajomych, zamieszkałych na terenach bezpiecznych, by służyli jako miejsce kontaktu dla Twojej rodziny. Upewnij się czy wszyscy jej członkowie znają adresy i telefony osób kontaktowych.

Zapoznaj rodzinę, jak zabezpiecza się mieszkanie, dom, obejście przed powodzią i grabieżą.

Sprawdź zawory zainstalowane w kanalizacji ściekowej swego domu w celu zapobieżenia cofania się ścieków. W ostateczności użyj dużych korków lub czopów do zatkania otworów, rur i zbiorników.

Gdy już wiesz, że powódź cię nie ominie:

• miej włączone radio bateryjne na częstotliwości radia regionalnego w celu słuchania komunikatów o zagrożeniu i sposobach postępowania.
• postępuj zgodnie z treścią komunikatów,
• jeżeli władze gminy ogłoszą ewakuację z terenów zagrożonych, bądź przygotowany na nią wraz z rodziną, pamiętaj także o swoich zwierzętach.
• zabezpiecz swoje mieszkanie, swój dom tj. przenieś wartościowe wyposażenie domowe  na wyższe piętra domu oraz zabezpiecz parter, jeśli czas na to pozwala, wykorzystaj do tego celu worki z piaskiem, folię lub inne materiały podręczne,
• z posesji, wszystkie rzeczy schowaj w budynku lub je przywiąż do czegoś stabilnego, aby nie popłynęły,
• w miarę możliwości na wyższych piętrach napełnij wannę i inne pojemniki wodą, po wcześniejszym zdezynfekowaniu ich płynami np. ACE.
• nie chodź na obszarach zalanych, jeżeli woda przemieszcza się szybko (rwąca woda o głębokości kilkunastu centymetrów może przewrócić i przemieścić dorosłego człowieka),
• po ostrzeżeniu, że spodziewana jest duża powódź, zapewnij swobodny wlew wód powodziowych do piwnicy twego domu lub sam wypełnij ją czystą wodą, unikniesz w ten sposób zagrożenia uszkodzenia fundamentów domu przez ciśnienie napierających wód powodziowych,
• dzieciom i osobom z ograniczoną świadomością należy przymocować w widocznym miejscu kartkę z imieniem, nazwiskiem oraz miejscem zamieszkania.

W czasie powodzi:

• włącz radio bateryjne na lokalną rozgłośnię. Zazwyczaj wykorzystując radio podają informacje o zagrożeniu i sposobach postępowania. Kieruj się tymi radami,
• w czasie powodzi odłącz urządzenia elektryczne, ale nie dotykaj ich gdy są wilgotne lub stoją w wodzie, zamknij główne zawory odcinające dopływ gazu i wody do mieszkania,
• w przypadku niebezpieczeństwa natychmiast przemieść się na wyżej położone tereny,
• opuść swój dom, jeśli tak poradzą Ci lokalne władze. Jeśli nie posłuchasz, może to zagrozić Tobie i Twojej rodzinie,
• dzieciom znajdującym się pod Twoją opieką przypnij do ubrania karteczkę z ich imieniem i nazwiskiem oraz kontaktem do ich opiekunów,
• jeśli czas pozwoli, zostaw wiadomość dla innych z informacją dokąd i kiedy wyjechałeś. Jeśli posiadasz skrzynkę na listy, to zostaw wiadomość właśnie tam,
• jeśli musiałeś opuścić swój dom, zarejestruj się w punkcie ewidencyjnym, w ten sposób łatwiej odnajdzie Cię rodzina,
• jeśli poruszasz się własnym samochodem i ugrzęźniesz na zalanym obszarze, szybko opuść pojazd. Najlepiej jedź tylko drogami wyznaczonymi przez władze,
• jeśli nie zdążyłeś uratować zwierząt, uwolnij je z pozamykanych pomieszczeń,
• w czasie powodzi odłącz urządzenia elektryczne, sieć gazową i wodociągową,
• w miarę możliwości zgromadź wodę pitną na wyższych piętrach domu,
• nie używaj w gospodarstwie domowym wody ze studni ani wody gruntowej,
• jeżeli woda szybko się przemieszcza, nie chodź po zalanych obszarach,
• jeżeli musisz przejść przez zalany obszar, użyj tyczki do badania gruntu przed sobą (do przejścia wybieraj miejsca bez prądu wodnego).
• jeżeli zostaniesz wytypowany do pomocy w walce z powodzią (np. do układania lub napełniania worków z piaskiem), nie zwlekaj i nie ociągaj się (pomożesz innym, inni pomogą Tobie w potrzebie).
• nie panikuj, bądź rozsądny, zachowaj trzeźwość umysłu – to połowa sukcesu.

Po powodzi

• jak najdłużej pozostań poza zasięgiem wód powodziowych, gdyż mogą być skażone np. produktami ropopochodnymi, nie oczyszczonymi ściekami, bakteriami chorobotwórczymi itp. nie używaj ich do picia! mogą być one również pod napięciem z uszkodzonych linii energetycznych napowietrznych lub podziemnych;
• bądź ostrożny, gdy wjeżdżasz na tereny dotknięte powodzią. Drogi mogą być osłabione i nie wytrzymać ciężaru twojego samochodu (ciągnika), czy innego pojazdu. Miej zawsze włączone radio w celu uzyskania informacji lokalnych, dotyczących udzielanej pomocy tj. zaopatrzenia w żywność i wodę zdatną do picia i użytku ogólnego;
• zwracaj uwagę na zdrowie i bezpieczeństwo twoje i Twojej rodziny,
•  jeśli miałeś kontakt z wodami powodziowymi często myj ręce mydłem.
• pamiętaj o wspomożeniu swoich sąsiadów, którzy mogą potrzebować specjalnej pomocy przy małych dzieciach, osobach starszych lub niepełnosprawnych,
• wyrzuć żywność, która miała kontakt z wodami powodziowymi. Poinformuj odpowiednie służby o zerwanych liniach energetycznych, nieszczelności rurociągu gazowego lub o innych zagrożeniach występujących na twoim terenie,
• mieszkanie i wszystkie sprzęty, które przydatne są do dalszego użytkowania trzeba zdezynfekować, gdyż naniesiony muł zawiera duże ilości grzybów i bakterii chorobotwórczych, które zagrażają zdrowiu ludzi i zwierząt,
• przygotuj do wymiany podłogi i mury, które nasiąkły wodami powodziowymi,
• sprawdzaj czy fundamenty twego domu nie mają pęknięć, aby upewnić się, że budynek nie grozi zawaleniem, uważaj na poluzowane tynki, sufity,
• odpompuj zalane piwnice stopniowo – około 1/3 pierwotnego poziomu wody dziennie – w celu uniknięcia zniszczenia struktury fundamentów,
• dopilnuj, aby instalacje domowe, elektryczne, gazowe i wodno-kanalizacyjne zostały sprawdzone przez fachowców i ewentualnie naprawione przed ich ponownym użytkowaniem,
• używaj mocnego obuwia i bateryjnych latarek w czasie oględzin zabudowań,
• jeżeli byłeś ubezpieczony przed powodzią, skontaktuj się z firmą ubezpieczeniową, aby uniknąć nieporozumień z odszkodowaniem,
• zrób zdjęcia zastanych zniszczeń – zarówno budynku, jak i wyposażenia – jako dokumentowanie powstałych szkód dla ubezpieczyciela.

Koniecznie przestrzegaj zasad higieny chroniących przed zakażeniem:

• zawsze gotuj wodę do picia, mycia naczyń, płukania owoców i warzyw jedzonych surowo, a także wodę do mycia zębów,

• surowe produkty pochodzenia zwierzęcego oraz warzywa traktuj jako zakażone i nie dopuszczaj do zetknięcia ich z produktami gotowymi do spożycia,
• dbaj o czystość urządzeń sanitarnych, a zwłaszcza toalet – często je dezynfekuj i czyść odpowiednimi środkami np. zagęszczonym płynem czyszcząco – dezynfekującym Domestos.